Poniżej prezentujemy słownik sztuk walki przydatny w Katori ale i nie tylko. Znajdziesz tu podstawowe pojęcia używane w Dojo – liczebniki, określenia osób, części ciała, kierunków, pozycji, ataków, nazwy części miecza, komendy i części ciała. Zapraszamy do lektury.
Kamae 【構え】- Pozycje
| Nazwa | Zapis po japońsku | Tłumaczenie na polski |
|---|---|---|
| seigan no kamae | 【正眼の構え】 | podstawowa pozycja z mieczem skierowanym w grdykę partnera |
| gedan no kamae | 【下段の構え】 | dolna pozycja miecza |
| – migi gedan no kamae | 【右下段の構え】 | pozycja z prawą nogą z przodu |
| – hidari gedan no kamae | 【左下段の構え】 | pozycja z lewą nogą z przodu |
| – suwari gedan no kamae | 【座り下段の構え】 | dolna pozycja miecza w klęku |
| jōdan no kamae | 【上段の構え】 | pozycja górna z mieczem uniesionym nad głowę |
| – migi jōdan no kamae | 【右上段の構え】 | pozycja z prawą nogą z przodu |
| – hidari jōdan no kamae | 【左上段の構え】 | pozycja z lewą nogą z przodu |
| kanmuri irimi | 【冠入り身】 | wszystkie pozycje, w których broń “zakładamy” na czoło |
| in no kamae | 【陰の構え】 | dosł. pozycja cienia |
| sha no kamae | 【捨の構え】 | dosł. pozycja odrzucająca (miecz) |
| shin no kamae | 【心の構え】 | dosł. pozycja serca |
| hikiage | 【引き上げ】 | wycofanie kija do góry (bōjutsu) |
| taisabaki | 【体捌き】 | zejście ciałem z linii ataku przeciwnika |
Reishiki 【礼式】- Etykieta i zbiórka
| Nazwa | Zapis po japońsku | Tłumaczenie na polski |
|---|---|---|
| Seiretsu! | 【整列】 | komenda na zbiórkę |
| Seiza! | 【正座】 | siad! |
| Rei! | 【礼】 | ukłon! |
| Shōmen ni rei! | 【正面に礼】 | ukłon w stronę kamizy |
| Sensei ni rei! | 【先生に礼】 | ukłon w stronę prowadzącego |
| Otagai ni rei! | 【お互いに礼】 | ukłon do siebie nawzajem |
| Kiritsu! | 【起立】 | wstać! |
| Dōzo yoroshiku onegaishimasu | 【どうぞ宜しく お願いします】 | prośba o dobry, wspólny trening |
| Dōmo arigatō gozaimasu | 【どうも有難う 御座います】 | podziękowanie za wspólny trening |
Katagata 【方々】 - Osoby
| Nazwa | Zapis po japońsku | Tłumaczenie na polski |
|---|---|---|
| Iizasa Chōisai Ienao | 【飯篠 長威斉 家直】 | założyciel szkoły Tenshin Shōden Katori Shintō-ryū |
| sensei | 【先生】 | nauczyciel |
| senpai | 【先輩】 | osoba starsza stopniem lub stażem |
| mudansha | 【無段者】 | osoby nieposiadająca stopnia dan |
| yūdansha | 【有段者】 | osoba posiadająca stopień dan |
| kōdansha | 【高段者】 | osoba posiadająca trzeci lub wyższy stopień dan |
Sūji【数字】- Liczebniki
| Nazwa | Zapis po japońsku | Tłumaczenie na polski |
|---|---|---|
| ichi | 【一】 | jeden |
| ni | 【二】 | dwa |
| san | 【三】 | trzy |
| shi | 【四】 | cztery |
| go | 【五】 | pięć |
| roku | 【六】 | sześć |
| shichi | 【七】 | siedem |
| hachi | 【八】 | osiem |
| kyū | 【九】 | dziewięć |
| jū | 【十】 | dziesięć |
Hōkō 【方向】- Kierunki
| Nazwa | Zapis po japońsku | Tłumaczenie na polski |
|---|---|---|
| migi | 【右】 | (w) prawo |
| hidari | 【左】 | (w) lewo |
| yoko | 【横】 | (na / w) bok |
| soto | 【外】 | na zewnątrz |
| uchi | 【内】 | do wewnątrz |
| mae | 【前】 | do przodu |
| ushiro | 【後ろ】 | do tyłu |
| age | 【上げ】 | do góry / podnosić / wznosić |
| irimi | 【入り身】 | wejście ciałem |
Kōgeki 【攻撃】- Ataki
| Nazwa | Zapis po japońsku | Tłumaczenie na polski |
|---|---|---|
| makiuchimen | 【巻討面】 | cięcie na głowę |
| ~uchi | 【～討ち】 | cięcie na ~ |
| - shōmenuchi | 【正面討ち】 | cięcie na głowę |
| - yokomenuchi | 【横面討ち】 | cięcie boczne na głowę |
| - dōuchi | 【胴討ち】 | cięcie na biodro |
| - suneuchi | 【脛討ち】 | cięcie na kolano |
| tsuki | 【突き】 | pchnięcie |
| - aitsuki | 【合突き】 | jednocześnie wykonanie z partnerem pchnięcie |
| ~uke | 【～受け】 | przyjęcie na ~ |
| oogasumi | 【合霞】 | atak od dołu po skosie |
| - aigasumi | 【大霞】 | jednoczesne wykonanie z partnerem oogasumi |
| kesagiri | 【袈裟斬り】 | skośny atak przez tors (od góry) |
| gyakukesagiri | 【逆袈裟斬り】 | skośny atak przez tors (od dołu) |
| ookachidachi | 【大勝太刀】 | dosł. wielkie zwycięstwo miecza |
| in no maruage | 【】 | uderzenie od dołu kijem bō |
| kiriage | 【斬り上げ】 | pionowe cięcie od dołu (naginatajutsu) |
| kusanagi | 【草薙】 | poziome cięcie na goleń (naginatajutsu) |
| karasu tobi | 【烏飛び】 | dosł. wroni skok (naginatajutsu) |
| hichō | 【飛鳥】 | atak wykonany z dynamicznym przeskokiem |
Meirei 【命令】- Komendy
| Nazwa | Zapis po japońsku | Tłumaczenie na polski |
|---|---|---|
| battō | 【抜刀】 | przyjąć pozycję |
| nōtō | 【納刀】 | "schować" miecz |
| hajime | 【始め】 | zaczynać |
| yame | 【止め】 | przerwać / dokończyć dane ćwiczenie |
| mō ikkai | 【もう一回】 | jeszcze raz |
Karada no bubun【体の部分】- Części ciała
| Nazwa | Zapis po japońsku | Tłumaczenie na polski |
|---|---|---|
| jōdan | 【上段】 | górna strefa ciała |
| chūdan | 【中段】 | środkowa strefa ciała |
| gedan | 【下段】 | dolna strefa ciała |
| hanmi | 【半身】 | boczna pozycja ciała (np. w sha no kamae) |
| hanhanmi | 【半々身】 | pozycja ciała (np. w seigan no kamae) |
| men | 【面】 | twarz |
| - me | 【目】 | oko |
| kubi | 【首】 | szyja |
| kata | 【肩】 | bark |
| abara | 【肋】 | żebra |
| kote | 【小手】 | nadgarstek |
| dō | 【胴】 | biodro |
| momo | 【腿】 | udo |
| sune | 【脛】 | kolano |
Katana no kakubu meishō【刀の各部名称】- Części miecza japońskiego katany
| Nazwa | Zapis po japońsku | Tłumaczenie na polski |
|---|---|---|
| saya | 【鞘】 | pochwa |
| - koiguchi | 【下緒】 | otwór pochwy |
| - kojiri | 【子尻】 | czubek pochwy |
| - sageo | 【下緒】 | sznurek sageo |
| tsuka | 【柄】 | rękojeść |
| - kashira | 【頭】 | metalowa końcówka rękojeści |
| - same hada | 【鮫肌】 | skóra płaszczki |
| - tsuba | 【鍔】 | garda |
| - tsukamaki | 【柄巻】 | oplot rękojeści |
| ha | 【】 | ostra część ostrza |
| - hamon | 【】 | wzór na mieczu |
| - mune | 【】 | nieostra część ostrza |
| - kisaki | 【】 | zaokrąglony koniuszek ostrza |
