Kenjutsu – „Sztuka Miecza”
Historycznie, jest ona jedną z najważniejszych sztuk walki uprawianych w Japonii. Polega ona na nauce posługiwania się mieczem i wywodzi się z okolic XV wieku. Mimo że wcześniej miecz miał duże znaczenie to bronią preferowaną na polu bitwy były łuk i włócznia. Dopiero w okresie rozbicia dzielnicowego miecz zyskał na znaczeniu, gdyż doceniono jego uniwersalność i fakt iż był on praktycznie zawsze przy boku samuraja także wewnątrz pomieszczeń.
Początkowo Kenjutsu obejmowało wszystkie aspekty posługiwania się mieczem jednakże z czasem z głównego nurtu wyodrębniła się sztuka dobywania miecza zwana „iaijutsu”. Od tej pory termin Kenjutsu dotyczył technik używania już dobytego miecza.
Kenjutsu było szeroko uprawianą sztuką w bardzo wielu szkołach wojennych aż do połowy XIX wieku gdy za sprawą Restauracji Meji obalono rządy siogunatu oraz zniesiono klasę samurajów i zakazano publicznego noszenia mieczy.
Szkoły kenjutsu
Wśród najstarszych szkół wojennych nauczających między innymi Kenjutsu wyróżnia się szkoły takie jak:
– Kage ryū
– Chūjō ryū
– Tenshin Shoden Katori Shinto ryū
Kiedy powstało Kenjutsu?
Okres powstania powyższych szkół datuje się na XIV – XV wiek, z czego najlepiej zachowaną do dziś szkołą jest Tenshin Shoden Katori Shinto Ryu. Na bazie tych trzech szkół na przestrzeni lat powstały setki innych mniejszych szkół z których wiele także zachowało się do dnia dzisiejszego ( dla przykładu: ze szkoły Katori Shinto Ryu wywodzi się znana i praktykowana także dziś szkoła Kashima Shinto Ryu, natomiast ze szkoły Kage ryu – Yagyū Shinkage-ryū)
Sposoby nauczania
Sposób nauki i treningu Kenjutsu różnił się w zależności od szkoły, jednakże bardzo popularną formą były formy „Kata”. Są to sformalizowane sekwencje ruchów mające uczyć różnych technik wykorzystania miecza w walce. W kenjutsu są one praktykowane najczęściej w parach w których jedna osoba jest „uczniem” a druga „nauczycielem”. Rolą ucznia jest wykonywanie danych technik w celu ich zrozumienia natomiast rolą nauczyciela jest zapewnienie możliwości wykonania techniki przez ucznia tak aby mógł on zrozumieć sens i zastosowanie danej techniki. Kata mogą się bardzo różnić w zależności od szkoły. W niektórych szkołach na jedno Kata składa się kilka technik, a w innych jedno Kata może składać się z sekwencji kilkunastu lub nawet kilkudziesięciu technik.
Kenjutsu w Katori Shintō ryū
Techniki Katori Shintō ryū przewidziane są do zastosowania na polu bitwy do walki w pełnym uzbrojeniu. Szerokie i stabilne pozycje miały umożliwiać pewne poruszanie się po nierównym terenie i zapewnić odpowiednią siłę cięć. W odróżnieniu od walki sportowej, celem każdego ataku są tu nieosłonięte zbroją miejsca (luki w zbroi, tzw. suki).
Naukę w szkole Tenshin Shoden Katori Shinto Ryu rozpoczyna się od kata kenjutsu. Są one absolutną podstawą szkoły na której zbudowana jest później dalsza nauka innych broni. Program szkoły zawiera w sobie cztery podstawowe Kata kenjutsu składające się z kilkunastu technik każde. Osoba początkująca zaczyna od nauki strony ucznia po kolei każdego z czterech kata po czym przechodzi na naukę innych broni oraz strony nauczyciela powyższych kata kenjutsu. W szkole naucza się także pięciu zaawansowanych kata oraz trzech tajnych kata kenjutsu.