Yoroi, czyli japońska zbroja, jest marzeniem każdego samuraja – zarówno współczesnego wojownika jak i tego żyjącego w dawnej Japonii.Jest to pancerz odpowiadający europejskiej średniowiecznej zbroi paskowej lub łuskowej, która choć nie chroniła tak skutecznie jak pełna zbroja płytowa, pozwalała na pełną swobodę ruchów zarówno podczas jazdy konnej, strzelania z łuku oraz walki pieszej.
Kto jej używał?
Zbroja ta została wprowadzona w połowie X wieku, w późnym okresie Heian. Ze względu na jej cenę i długi proces wytwarzania, początkowo była ona używana tylko przez bogatych samurajów (konnica, łucznictwo) oraz generałów, którzy mogli sobie na zakup takiego skarbu pozwolić. Później w XV wieku była szerzej dostępna i jej uboższa wersja była stosowana także wśród piechoty.
Elementy
Cały pancerz japońskiego wojownika składał się z kilku podstawowych części:
- Kabuto (兜) – hełmu
- Menpo (面頬) – maski
- Dō (胴) – napierśnika
- Sode (袖) – naramienników
- Kote (籠手) – długich rękawic
- Hai-date (佩楯) – fartucha ochraniającego biodra / uda
- Sune-ate (脛当) – nagolenników
Kabuto
- Tehen (天辺) – otwór na czubku hełmu służący do przeciągania włosów które nie mieściły się pod hełmem
- Shiten no byô (四天の鋲) – nity chroniące przed odcięciem sznury przeciągane przez hibiki no ana
- Hibiki no ana (響の穴) – otwory służące do niwelowania wibracji podczas uderzeń przez które przeciągano także jedwabne sznury w taki sposób, aby te od wewnątrz hełmu tworzyły swego rodzaju “trampolinę”
- Haraidate (祓立) – mocowanie dla przedniego ornamentu (datemono)
- Sanko no byô (三光の鋲) – nity mocujące daszek
- Mabizashi / maebashi (眉庇/前橋) – daszek do ochrony części twarzy i przed promieniami słońca
- Fukigaeshi (吹返) – boczne skrzydła stanowiące mocowanie dla shikoro
- Shinobi no o (忍びの緒) – jedwabne sznury służące do mocowania hełmu na głowie samuraja
- Hachitsuke no ita (鉢付の板) – pierwsza z ruchomych płytek shikoro będąca bezpośrednio przymocowana do podstawy hełmu
- Koshimaki (腰巻) – dekoracyjny kawałek płótna
- Suji (筋) – dzwon hełmu
- Kasajirushi no kan (笠標の鐶) – pierścień służący do mocowania sznura podtrzymującego niewielki sztandar służący do identyfikacji oddziału i/lub samuraja
- Hachi (鉢) – górna część hełmu (kopuła)
- Shikoro (鍜) – osłona karku składająca się z od trzech do siedmiu ruchomych płytek
Menpo
- Mimi (耳)
- Hoo (頬)
- Hana (鼻)
- Asenagare (汗流)
- Nodowa (喉輪) – ochrona szyi i gardła w postaci płyty w kształcie litery „u” pokrytej drobnymi płytkami powiązanymi ze sobą
- Uchihari (内張)
Dō
- Tateage (立上)
- Nagagawa dô (中側胴)
- Yurugi ito (揺の糸)
- Kusazuri (草摺)
- Takahimo (高紐)
- Watagami (肩上)
- Munaita (胸板)
- Wakiita (脇板)
- Uketsubo (受壷)
- Kohaze (鞐)
- Sodetsuke no kohaze (袖付の鞐)
- Oshitsuke no ita (押付の板)
- Chô (蝶)
- Kazari (飾)
Sode
- Kohaze (鞐)
- Hassô byô (八双鋲)
- Ichi no ita (の板)
- Hishinui no ita (菱縫の板)
- Mizunomi no kan (水呑の鐶)
- Kôgai no kanamono (笄の金物)
- Hassô kanamono (八双金物)
- Kanmuri ita (冠板)
Kote
- Kotezuke no kohaze (籠手着の小札)
- Shinoikada (篠筏)
- Shino (篠)
- Tekkô (手甲)
- Hiji gane (肘金)
- Tekkô no o (手甲)
- Kanmuri ita (冠板)
- Kusari (鎖)
Hai-date
- Chikaragawa (力革 )
- Muchisashi-no-ana (鞭差穴 )
- Omeri (於女里 )
- Iyo (伊予 ) / Kawara (瓦)
- Hikiage-no-o (引上の緒 )
Sune-ate
- Tateage (立上)
- Kusari (鎖)
- Ieji (家地)
- Kakozuri ( 鉸具摺)
- Shita no o (上の緒)
- Shino (篠)
- Ue no o / Uwa o (下の緒)
Słabe strony
Choć yoroi dawała bardzo dobre zabezpieczenie samurajowi w trakcie bitwy przed wieloma formami ataków oraz ranami, daleko było jej do doskonałości. Techniki Katori Shino Ryu zostały zaprojektowane specjalnie do wykorzystywania seme – czyli luk w pancerzu przeciwnika. Luki te wynikały głównie z łączenia poszczególnych części yoroi często przy pomocy jedwabnych sznurków lub skórzanych pasków, które to nie były już tak wytrzymałe jak reszta pancerza.
Już w początkowym etapie nauki, nasi adepci poznają kilka podstawowych uderzeń wykorzystujących te odkrycia:
- Tsuki – sztych w krtań, jako punkt łączenia maski menpo oraz osłony gardła – nodowy
- Kubi – cięcie w lewą lub prawą stronę szyi (arterię), jako punkt łączenia między maską menpo a spodnią stroną hełmu kabuto
- Dō-uchi – cięcie ukośne celowane w lewą lub prawą stronę linii poniżej szerokiego pasa obiPas służący do przepasywania tradycyjnych japońskich kimon, yukat i keikogi, zarówno męskich (ok. 10 cm) jak i damskich (ok. 30 cm). Więcej, jako punkt łączenia napierśnika dō oraz fartucha hai-date
- Kote-uchi – cięcie w nieosłoniętą (spodnią) stronę nadgarstka pod rękawicami kote
- Sune-uchi – upokarzające cięcie ukośne w tylną lub boczną, nieosłoniętą część kolana
